Αύγουστος 22,2021
Ανακοίνωση Γραφείου Τύπου του Ευρωκοινοβουλευτικού κόμματος ΕΛΚ |Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα
Πριν από τριάντα χρόνια σήμερα, η βραχύβια απόπειρα πραξικοπήματος συνέβη σε όλη τη Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ) από τις 19-22 Αυγούστου. Καθώς εξελίσσονταν αυτά τα ζοφερά γεγονότα, η ΕΣΣΔ είχε ήδη χάσει την εξουσία της στην Ανατολική Ευρώπη, η Λιθουανία, η Λετονία και η Εσθονία είχαν δηλώσει την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας τους και η αναταραχή εκδηλώθηκε σε πολλές από τις Σοβιετικές Δημοκρατίες.
Ως αποτέλεσμα των πρώτων μερικώς ελεύθερων εκλογών στην ΕΣΣΔ, το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε χάσει το μονοπώλιό του στην εξουσία σε επτά Σοβιετικές Δημοκρατίες. Αντιμέτωποι με την προοπτική επικύρωσης της Συνθήκης της Νέας Ένωσης, οι κομμουνιστές σκληροπυρηνικοί προσπάθησαν να ανατρέψουν το ρεύμα. Ανεπιτυχώς. Το αποτυχημένο πραξικόπημα τους επιτάχυνε το αναπόφευκτο, την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Πρέπει να σταματήσουμε και να μην ξεχνάμε ότι αυτό το πραξικόπημα προσπάθησε να αναζωογονήσει ένα κομμουνιστικό κράτος που επέφερε μαζικές δολοφονίες, γενοκτονία, απελάσεις, απώλειες ζωών και ελευθερία εκατομμυρίων Ευρωπαίων σε μια κλίμακα που δεν έχει παρατηρηθεί στην ανθρώπινη ιστορία. Οι πιτσιρικάδες ανέλαβαν να αναβιώσουν ένα ολοκληρωτικό σύστημα. Η 30η επέτειος μας φέρνει ένα μείγμα μνήμης εκείνων που αντιτάχθηκαν αποφασιστικά από την αρχή, μια χαρά που το πραξικόπημα απέτυχε και το κυριότερο, μας καλεί να αναλογιστούμε την αλυσίδα των γεγονότων που εξαπέλυσε το αποτυχημένο πραξικόπημα και τα οποία συνεχίζουν να επηρεάζουν κόσμος σήμερα. Πρώτα απ ‘όλα, πρέπει να θυμηθούμε τους εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλη την πρώην Σοβιετική Ένωση που έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους αντιτιθέμενοι στο πραξικόπημα και τα θύματα. Στις χώρες της Βαλτικής, αυτά τα γεγονότα ώθησαν στην de facto ανεξαρτησία τους. Στην Ουκρανία, όπως και σε αρκετές άλλες πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, κατέληξαν στην κήρυξη της de jure ανεξαρτησίας τους. Στη Ρωσία, οι άνθρωποι συνέχισαν να βγαίνουν στους δρόμους, ζητώντας δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και κατάργηση του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Μέχρι το τέλος του έτους, οι δημοκρατικές επαναστάσεις που έλαβαν χώρα σε ολόκληρη τη Σοβιετική Ένωση έφεραν μια σημαντική γεωπολιτική αλλαγή – την κατάρρευση αυτής της Κακής Αυτοκρατορίας και τη διάλυση της που έκλεισε τον oldυχρό Πόλεμο. Τριάντα χρόνια μετά, θα πρέπει να σκεφτούμε γιατί ο δρόμος προς τη δημοκρατία, την ελευθερία, τον πλουραλισμό και την ανάπτυξη διέφερε τόσο πολύ μεταξύ των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών. Τα τρία κράτη της Βαλτικής, η Λετονία, η Λιθουανία και η Εσθονία, αποτελούν παραδείγματα εγχειριδίων επιτυχούς μετασχηματισμού ως πλήρως δημοκρατιών, κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Η Ουκρανία, η Γεωργία και η Μολδαβία ήταν λιγότερο συνεπείς και, ως εκ τούτου, επιτυχημένες στην πορεία τους προς μεταρρυθμίσεις. Το καθεστώς σύνδεσής τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οδηγώντας σε περαιτέρω πολιτική σύνδεση και οικονομική ολοκλήρωση, έχει καταστεί σημαντικός καταλύτης αποφασιστικών προσπαθειών μεταρρύθμισης. Σε όλη τη διάρκεια, στη Ρωσία και τη Λευκορωσία, οι σπίθες ελπίδας που αναφλέχθηκαν πριν από τριάντα χρόνια σβήνουν, καθώς βλέπουμε καθημερινά τη φοβερή επιδείνωση της κατάστασης: τη
ν έλλειψη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη συστηματική και βάναυση καταπίεση των ελευθεριών του Τύπου και των δημοκρατικών δυνάμεων , χρησιμοποιώντας παραπληροφόρηση, επιχειρεί να ξαναγράψει την ιστορία και την παραμέληση του διεθνούς δικαίου. Με την εδραίωση της εξουσίας του Πούτιν, υπήρξαν αυξανόμενες προσπάθειες να διατηρηθεί ο έλεγχος στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες σε αυτό που η Ρωσία θεωρεί ως «σφαίρα επιρροής» της. Όπως απεικονίζεται στη Γεωργία, το 2008 και στην Ουκρανία, το 2014, η Ρωσία είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει απειλές, πολιτική πίεση και στρατιωτική επέμβαση. Η Ομάδα του ΕΛΚ καταδικάζει σθεναρά αυτές τις ενέργειες και παίρνει θέση ενάντια στις προσπάθειες της Ρωσίας να ασκήσει την εξουσία της στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες και όχι μόνο. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μια αρχή ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ των χωρών βασίζεται στο ελεύθερο δικαίωμά τους να επιλέγουν τον δικό τους δρόμο και το πεπρωμένο τους χωρίς πίεση ή παρέμβαση από το εξωτερικό. Επομένως, αυτή η επέτειος αξίζει ιδιαίτερης προσοχής: για τις ελπίδες και τις προσδοκίες των ατόμων που στάθηκαν ενάντια σε αυτές τις τελευταίες προσπάθειες διατήρησης του ολοκληρωτισμού, για τα θύματα αυτών και άλλων παρελθόντων γεγονότων που ενορχήστρωσε το σοβιετικό κομμουνιστικό καθεστώς, για τα έθνη που έχουν, και συνεχίζουν να αγωνίζονται για την ανεξαρτησία κάτω από το ζυγό του ρωσικού ιμπεριαλισμού και για τους ανθρώπους που, παρά όλες τις αποτυχίες, συνεχίζουν να κουβαλούν τις φιλοδοξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας στην καρδιά τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ιδιαίτερη ευθύνη, ως μοντέλο ειρηνικής ολοκλήρωσης και συμφιλίωσης, να προωθήσει και να διασφαλίσει τη δημοκρατία, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου εκτός των συνόρων της. Θα υποστηρίξει τις μη εκπληρωμένες ακόμη φιλοδοξίες εκατομμυρίων πολιτών της πρώην ΕΣΣΔ.
Η Ομάδα ΕΛΚ Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα