Μάιος 07,2022
Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberta Metsola μίλησε στην εναρκτήρια ομιλία του The State of the Union 2022 στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο στη Φλωρεντία.
Στην ομιλία της «Είναι η Ευρώπη κατάλληλη για την επόμενη γενιά;», ενθάρρυνε τους ευρωπαίους πολίτες και ηγέτες να πιστέψουν, να έχουν αυτοπεποίθηση και να χρησιμοποιήσουν αυτή τη δύσκολη στιγμή του χρόνου ως ευκαιρία για αλλαγή. Ολόκληρη η ομιλία ακολουθεί παρακάτω:
Αγαπητοί αξιότιμοι προσκεκλημένοι,
Αγαπητέ καθηγητή Dehousse,
Caro Sindaco,
Αγαπητοί Ευρωπαίοι,
Ευχαριστώ το EUI που με έχετε εδώ σήμερα, σε αυτό το όμορφο μέρος. Το EUI αντιπροσωπεύει ένα πραγματικό δημόσιο αγαθό συνεισφέροντας και μοιράζοντας την ευρωπαϊκή μας κληρονομιά και αξίες μεταξύ ακαδημαϊκών και αποτελώντας τον σύνδεσμο μεταξύ του ακαδημαϊκού κόσμου και των υπευθύνων χάραξης πολιτικής.
Αυτή είναι η ουσία του ερωτήματος που έχουμε μπροστά μας σήμερα.
Αλλά προτού εξετάσουμε τι πρέπει να είναι η «Ευρώπη», πιστεύω ότι πρέπει να καταλάβουμε καλύτερα τι είναι η «Ευρώπη» και πιο σημαντικό τι θέλουν οι άνθρωποι να είναι η Ευρώπη.
Στην πρώτη μου ομιλία ως Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περιέγραψα τον εαυτό μου ως μέρος της γενιάς που δεν βλέπει καμία παλιά και νέα Ευρώπη. Είμαστε οι πρώτοι της γενιάς Erasmus, οι τελευταίοι της γενιάς των Wałęsa, Kohl και Havel.
Αυτό που εννοούσα ήταν ότι είμαι μέρος της γενιάς της Ευρώπης. Πριν από 18 χρόνια, την 1η Μαΐου, στεκόμουν στη Βαλέτα με κάτι σαν ολόκληρη τη χώρα, τα μεσάνυχτα κοιτάζοντας τη θάλασσα στο Μεγάλο Λιμάνι μας καθώς μετρούσαμε τα λεπτά και τα δευτερόλεπτα μέχρι η Μάλτα, μαζί με εννέα άλλες χώρες, να ενταχθούν στο Ευρωπαϊκή Ένωση ως κράτη μέλη.
Ακόμα θυμάμαι το αίσθημα της αχαλίνωτης δυνατότητας, της ελπίδας και της πίστης στο μέλλον. Ένα είδος αίσθησης επιστροφής στο σπίτι, νίκης στις δυνατότητες του λαού μας, ανακούφισης, χαράς – συναισθήματα που μοιράζονται εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη.
Με τον πόλεμο στην Ευρώπη, σήμερα, είναι αυτό το πνεύμα, αυτή η αίσθηση του σκοπού, του ενθουσιασμού, της ξεκάθαρης κατεύθυνσης, που θέλω να ξανασυλλάβει το ευρωπαϊκό μας έργο.
Οι άνθρωποι στην Ουκρανία, στη Μολδαβία και τη Γεωργία, και ακόμη στα Δυτικά Βαλκάνια, κοιτάζουν τώρα την Ευρώπη, με την ίδια αίσθηση του ανήκειν και την ίδια ελπίδα.
Και θέλω ο κόσμος να πιστεύει όπως εμείς. Και για να το κάνουμε αυτό πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε απλώς ένα οικονομικό μπλοκ, δεν έχουμε μόνο την ελεύθερη κυκλοφορία ή την κατάργηση των τελών περιαγωγής. Για τη γενιά μου, η Ευρώπη είναι – όσο κλισέ κι αν ακούγεται – για ένα κοινό όνειρο. Σχετικά με τις κοινές αξίες. Σχετικά με ένα κοινό μέλλον, για τη συνεύρεση.
Για εμάς, η Ευρώπη είναι το μέλλον. Ήταν πάντα το μέλλον.
Ωστόσο, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι τα τελευταία χρόνια η πόλωση στις κοινωνίες μας έχει αυξηθεί. Υπάρχουν ακόμα πάρα πολλοί άνθρωποι που νιώθουν χαμένοι, απογοητευμένοι και απογοητευμένοι. Ταυτόχρονα, πολλοί θα προσβλέπουν τώρα στην Ευρώπη και στους θεσμούς μας για ηγεσία. Και πρέπει να είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε, πρέπει να είμαστε σε θέση να ηγούμαστε. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το αφήγημα κατά της ΕΕ που επικρατεί τόσο εύκολα και τόσο γρήγορα: παραπληροφόρηση και παραπληροφόρηση, ενισχυμένη από bots και κατασκευασμένη σε ρωσικά εργοστάσια τρολ.
Η Ευρώπη έχει να κάνει με την υπεράσπιση της πολυμέρειας. Η κατανόηση ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το μέλλον μόνο μαζί.
Κυρίες και κύριοι,
Η ηγεσία απαιτεί επίσης την ικανότητα να ασκεί κανείς αυτοκριτική. Και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ αυτού που πιστεύαμε, του τι περιμένουν οι άνθρωποι και του τι είναι σε θέση να προσφέρει η Ευρώπη αυτή τη στιγμή.
Τα γεγονότα των τελευταίων μηνών, με τη βάναυση, παράνομη, μεσαιωνική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επιτάχυναν την ανάγκη για την Ευρώπη να δημιουργήσει τα εργαλεία και τις διαδικασίες που χρειάζεται να οδηγήσει σε αυτόν τον νέο και αβέβαιο κόσμο.
Υπάρχει μια πραγματικότητα πριν την 24η Φεβρουαρίου και μια πραγματικότητα μετά την 24η Φεβρουαρίου. Ο κόσμος έχει αλλάξει. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το βάρος της παγκόσμιας δημοκρατικής τάξης στηρίζεται πλέον περισσότερο από ποτέ στους ώμους της Ευρώπης. Και πρέπει να μπορούμε να το μεταφέρουμε.
Είναι η στιγμή μας ό,τι χρειαστεί. Μια στιγμή που έρχεται μια φορά στη γενιά.
Μια στιγμή που πρέπει να καταλάβουμε ότι η Ευρώπη βρίσκεται επίσης στους δρόμους της Bucha, στα τούνελ της Μαριούπολης, στα κελάρια του Irpin, στις ακτές του Snake Island.
Οι άνθρωποι που υφίστανται βαναυσότητα αναζητούν από εμάς υποστήριξη, ελπίδα – ακόμα και για επιβίωση. Καταλαβαίνουν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική στην Ευρώπη.
Όποιος έζησε κάτω από την απολυταρχία που σημάδεψε τόσα πολλά έθνη στην Ευρώπη τον περασμένο αιώνα, καταλαβαίνει πολύ καλά ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος.
Η Ευρώπη μπορεί να μην είναι τέλεια – απέχουμε πολύ από την τέλεια – αλλά αντιπροσωπεύουμε ένα προπύργιο της φιλελεύθερης δημοκρατίας, των προσωπικών ελευθεριών, της ελευθερίας της σκέψης, της ασφάλειας και της ασφάλειας. Εκεί που μπορείς να είσαι όποιος θέλεις να είσαι. Ένας τρόπος ζωής και ζωής που ίσως θεωρούσαμε, για πάρα πολύ καιρό, δεδομένο.
Στην Ευρώπη γιορτάζουμε τις διαφορές. Είναι αυτό που μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούμε και αυτό που θα μας επιτρέψει να γίνουμε πιο δυνατοί. Αυτό που μας κάνει μοναδικούς. Τι μας κάνει Ευρωπαίους.
Το σοβαρό λάθος του Πούτιν ήταν να υποθέσει ότι οι διαφορές μας ήταν αδυναμία. Η υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας, ένδειξη αδυναμίας. Έκανε λάθος. Σε δημοκρατίες όπως η δική μας, αυτά είναι τα δυνατά μας σημεία. Είναι τα θεμέλια των επόμενων βημάτων. Είναι η νομιμότητά μας και είναι η πυξίδα μας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχουμε επιταχύνει τις κινήσεις μας προς την οικοδόμηση μιας νέας Ένωσης Ασφάλειας και Άμυνας.
Γιατί πρέπει και θα αποσυνδέσουμε τις εξαρτήσεις μας από το Κρεμλίνο.
Γιατί θα σταματήσουμε τις εισαγωγές πετρελαίου και γιατί πρέπει να ακολουθήσουμε την πολιτική μας για μηδενικό αέριο από τη Ρωσία.
Γιατί θα συνεχίσουμε με κυρώσεις και βοήθεια προς την Ουκρανία.
Γιατί θα και πρέπει να ξαναχτίσουμε την Ουκρανία.
Γιατί θα νοιαζόμαστε και θα καλωσορίζουμε όλους εκείνους που ξεφεύγουν από τις βόμβες, τους πυραύλους και τις φρικαλεότητες του Πούτιν.
Και, αυτός είναι ο λόγος που η Ουκρανία θα κερδίσει. Γι’ αυτό η Ευρώπη θα είναι έτοιμη για την επόμενη γενιά.
Όσον αφορά τους πληθυσμούς μας, γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν μπορούν να μην αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες τιμές και το αυξανόμενο κόστος ζωής που πλήττουν σκληρά. Και για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία που κλονίζεται από τις συνέπειες του πολέμου, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συνεχίσει να τις ενθαρρύνει και να τις υποστηρίζει καθώς διαφοροποιούνται μακριά από τη Ρωσία.
Αλλά και πάλι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς – μπορούμε να μετριάζουμε τις συνέπειες όσο το δυνατόν περισσότερο – αλλά ο τρόπος μας, ο ευρωπαϊκός μας τρόπος, αξίζει ένα κόστος. Αξίζει να το υπερασπιστούμε και αξίζει το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε.
Η Ευρώπη έχει δείξει στον κόσμο πρωτοφανή αποφασιστικότητα, αλληλεγγύη και ενότητα ενάντια στον πόλεμο. Για αυτό είμαι περήφανος. Πρέπει να παραμείνει το προσχέδιο για εμάς στο μέλλον. Θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε σθεναρά ενάντια στην απολυταρχία και θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε σθεναρά την Ουκρανία και τις κοινές μας αξίες της δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας, της δικαιοσύνης, της ισότητας και του κράτους δικαίου. Πρέπει να γίνουμε πιο κοντά, αλλά ταυτόχρονα πιο ανοιχτοί.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι κυνικοί χλεύασαν τη διακήρυξη της Ημέρας της Ευρώπης το 1950 του Robert Schuman, θεωρώντας ότι ήταν μια ουτοπική φιλοδοξία για ειρήνη και ευημερία. Ωστόσο, η πίστη τότε, σε αυτό που φαινόταν αδύνατο για την Ευρώπη, είναι ο λόγος για τον οποίο βρισκόμαστε εδώ μαζί, σήμερα, σε αυτό το Palazzio Vecchio – ένα έμβλημα του ευρωπαϊκού πολιτισμού – συζητώντας τα επιτεύγματά μας και τα επόμενα βήματα για το κοινό μας ευρωπαϊκό μέλλον.
Η κληρονομιά μας – αυτό που αφήνουμε για όσους έρχονται μετά από εμάς – δεν θα είναι μόνο περίτεχνα παλάτια αλλά γερά θεμέλια για έναν νέο ευρωπαϊκό τρόπο.
Έχω εμπιστοσύνη στην επόμενη γενιά. Είμαι βέβαιος ότι θα παίξουν τον ρόλο τους για τη δράση για το κλίμα, θα καρπωθούν τα οφέλη μιας ψηφιακής οικονομίας, θα καταναλώσουν διαφορετικά από σήμερα. Ωστόσο, δεν μπορούμε να περιμένουμε να διορθώσουν ανεπίλυτες κρίσεις, τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Χρειάζονται να αναλάβουμε σοβαρά τις ευθύνες μας, σήμερα. Η Ευρώπη χρειάζεται ηγεσία, σήμερα. Οχι αύριο.
Ηγεσία που μας οδήγησε να καλωσορίσουμε περισσότερους από 5 εκατομμύρια ανθρώπους που εγκατέλειψαν την Ουκρανία. Ηγεσία που εμφανίζεται επίσης εδώ στο EUI με ανθρώπους που έχουν εργαστεί σκληρά για να ενσωματώσουν και να διευκολύνουν Ουκρανούς καθηγητές, ακαδημαϊκούς και φοιτητές σε αυτό το ίδρυμα.
Την ερχόμενη Δευτέρα, την Ημέρα της Ευρώπης, θα λάβουμε τα συμπεράσματα από τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης: τα αποτελέσματα μιας πανευρωπαϊκής διαβούλευσης με τους πολίτες. Το βάρος και η ευθύνη θα βαρύνουν εμάς, τους ευρωπαίους ηγέτες, να ακούσουμε και να λάβουμε υπόψη τις συστάσεις: όσον αφορά τα αιτήματα των πολιτών για αλλαγές πολιτικής, για την άμυνα, την υγεία, το κλίμα, την ασφάλεια και άλλα. Αυτή είναι μια πραγματική ευκαιρία για την Ευρώπη – γιατί αν δεν είναι τώρα, τότε πότε;
Βγαίνοντας από μια καταστροφική πανδημία και μετά την παράνομη και βάναυση επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, βρισκόμαστε τώρα σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες μαζί, πρέπει να υπερασπιστούν την πολιτική της ελπίδας. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον εύκολο κυνισμό και να σταθούμε σταθερά ενάντια στην επιθετικότητα. Και εφόσον κρατάμε τις προτεραιότητές μας σωστές, είμαι πεπεισμένος ότι είμαστε κατάλληλοι για την επόμενη γενιά.
Επιτρέψτε μου να τελειώσω με αυτή τη νότα αισιοδοξίας: Η αλήθεια είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν ποτέ πιο δυνατή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε ποτέ τόσο αποφασιστική αίσθηση κατεύθυνσης όσο σήμερα. Ποτέ δεν είχαμε τέτοια αίσθηση σκοπού να αντιμετωπίσουμε συλλογικά τον πόλεμο στην ήπειρό μας, μια κλιματική έκτακτη ανάγκη, τις ανησυχίες μας για την ψηφιακή μετάβαση και την ενέργεια.
Ποτέ δεν αισθανθήκαμε τέτοια παρόρμηση να σταθούμε μαζί ενάντια στις απειλές για την ειρήνη και την ευημερία. Ποτέ δεν ήμασταν πιο αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τα ευρωπαϊκά θεμελιώδη δικαιώματα της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της αλληλεγγύης και της ισότητας.
Γνωρίζουμε τις απειλές που αντιμετωπίζουμε και γνωρίζουμε ότι πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε.
Ας έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Ας πιστέψουμε.
Σας ευχαριστώ.
