Με casus belli σε ισχύ και διπλωματικά παιχνίδια, ο Φιντάν προσπαθεί να περιορίσει την κυριαρχία μας, προβάλλοντας ψευδή αίσθηση συμφωνίας για τα θαλάσσια σύνορα
Της Κύρας Αδάμ
Με έναν χοντροκομμένο και παιδαριωδώς εύκολο ελιγμό ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν προσπάθησε να επαναφέρει το ανατολίτικο παζάρι στον καθορισμό του εύρους της χωρικής θάλασσας στο Αιγαίο (περισσότερα από 6 ν.μ. και πάντως λιγότερα από 12 ν.μ.), προκειμένου η Αθήνα να μην προχωρήσει σε ενέργειες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής για τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το χρηματοδοτικό ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα όσο διάστημα διατηρεί το casus belli σε βάρος της Ελλάδας.
Ο Χ. Φιντάν δήλωσε μεταξύ άλλων: «Εγώ δεν αποδέχομαι τα 12 μίλια, εσύ δεν αποδέχεσαι τα 6 μίλια, αυτά μπορούν να συζητηθούν… σε ορισμένα σημεία… αυτά συζητήθηκαν με τις διερευνητικές επαφές, προχώρησαν σε κάποια σημεία. Το πρόβλημα στο Αιγαίο δεν είναι πρόβλημα το οποίο δεν μπορεί να επιλυθεί».
Δι’ αυτού του τρόπου ο Φιντάν επιχειρεί να διαμηνύσει στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, αλλά κυρίως στους φίλα προσκείμενους στην Τουρκία Ευρωπαίους ηγέτες, ότι η Αγκυρα μπορεί και θέλει αυτήν τη στιγμή να λύσει το χρονίζον πρόβλημα του καθορισμού του εύρους των χωρικών υδάτων, αν βεβαίως το θελήσει και η Αθήνα, με αντάλλαγμα να μην προχωρήσει η Ελλάδα μέσα στα ευρωπαϊκά όργανα σε άσκηση βέτο για τη συμμετοχή της Τουρκίας. Αυτό που δεν λέει ο Φιντάν, αλλά δεν αφήνει καμιά αμφιβολία, είναι ότι αυτές οι πιθανές ελληνοτουρκικές διαπραγματεύσεις για το τελικό και κυμαινόμενο εύρος των χωρικών υδάτων θα γίνουν με το casus belli σε ισχύ, έως ότου επέλθει η τελική συμφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες.
Δηλαδή η Τουρκία επιχειρεί να επιβάλει την παράνομη και εξωφρενική θέση της η Ελλάδα και η Τουρκία να διαπραγματεύονται σε καιρό ειρήνης, υπό τη μόνιμη τουρκική απειλή πολέμου εναντίον της Ελλάδας να μην τολμήσει να βγει έξω από τα 6 ν.μ. Ο Φιντάν, μάλιστα, λίγες ημέρες νωρίτερα, αναφερόμενος σε συνέντευξή του για τις συνεργασίες στην Αν. Μεσόγειο, δεν δίστασε καθόλου να επικαλεστεί τη δύναμη του στρατού του, σε περίπτωση που αποτύχουν οι διπλωματικές προσπάθειες στην περιοχή:
«Υπάρχουν περιοχές συμμαχιών που γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθούν στη Μεσόγειο και την ανατολική Μεσόγειο. Τις βλέπουμε και αναπτύσσουμε διπλωματικά μέτρα για αυτές. Αν δεν μπορέσεις να αναπτύξεις διπλωματικά μέτρα για συγκεκριμένα θέματα, τότε παραπέμπεις το θέμα στον στρατό σου, στα όργανα ασφαλείας, και συμβαίνουν περισσότερα πράγματα».
Ο πονηρός Φιντάν, απευθυνόμενος κυρίως στους επισπεύδοντες Ευρωπαίους ηγέτες που θέλουν να τελειώνουν με το SAFE και να μην αφήσουν την Τουρκία έξω από το πρόγραμμα, υπενθύμισε ότι τα προηγούμενα έτη (κυρίως από το 1994, όταν άρχισαν οι διερευνητικές συνομιλίες Ελλάδας – Τουρκίας) το θέμα του εύρους των χωρικών υδάτων σε περιοχές του Αιγαίου (άλλοτε 6 ή 10 ή 11 ν.μ. κλπ.) είχαν συζητηθεί αρκετά, χωρίς όμως οι διερευνητικές αυτές συνομιλίες να καταλήξουν πουθενά.
Επιχειρεί, δηλαδή, ο Φιντάν να φέρει την Ελλάδα προ τετελεσμένων, εξομοιώνοντας τις μη δεσμευτικές διερευνητικές επαφές σε κατώτερο διπλωματικό επίπεδο με επίσημες διακρατικές διαπραγματεύσεις σε ανώτατο διπλωματικό επίπεδο, για να δημιουργηθεί η ψευδής εντύπωση ότι «τα έχουν ψιλοβρεί» Ελλάδα και Τουρκία στον καθορισμό του εύρους των χωρικών υδάτων, μεγαλύτερα από 6 ν.μ., αλλά σαφώς λιγότερα από 12 ν.μ.
Αυτό που δεν λέει ο Τούρκος ΥΠΕΞ είναι ότι δεν κάνει βήμα παραπέρα για τον συνολικό καθορισμό ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων, που αποτελεί και τη φυσική κατάληξη των διαπραγματεύσεων και λύση του προβλήματος.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία από τις διερευνητικές επαφές που άρχισαν το 1994 και τώρα έχουν αποδυναμωθεί εντελώς γεγονός είναι ότι η ελληνική πλευρά έχει καλέσει πολλές φορές την Τουρκία να συζητήσει τον καθορισμό ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων, με βάση τη μέση γραμμή, από τις ανατολικές ακτές των ελληνικών νήσων του Αιγαίου, από τον Εβρο μέχρι ανατολικά Καστελόριζου, και τις δυτικές ακτές της Τουρκίας, όπου κατά κανόνα οι θαλάσσιες αποστάσεις είναι πολύ μικρές, μικρότερες των 12 ν.μ. Το θέμα, μολονότι είναι απλό και εύκολο, η Τουρκία το καθιστά δύσκολο, αν όχι ανυπέρβλητο. Και τούτο διότι η αμετάβλητη θέση της Τουρκίας είναι ότι συμφωνεί μεν στον καθορισμό συγκεκριμένων ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων μόνο σε ορισμένα ελληνικά νησιά, αλλά όχι στο σύνολο των ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων από τις εκβολές του Εβρου μέχρι ανατολικά Καστελόριζου.
Συγκεκριμένα, η Τουρκία δέχεται τον καθορισμό θαλάσσιων ελληνοτουρκικών συνόρων, με βάση τη μέση γραμμή ανάμεσα στις ακτές της Τουρκίας και τις ανατολικές ακτές των ελληνικών νησιών μόνο για τα νησιά που έχουν αποδοθεί στην Ελλάδα με βάση τις Συνθήκες Λωζάννης και Παρισίων και δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ελληνικότητά τους. Ωστόσο δεν δέχεται τη μέση γραμμή ελληνοτουρκικών συνόρων μεταξύ των ανατολικών ακτών των ελληνικών βραχονησίδων και των δυτικών ακτών της Τουρκίας, αρχίζοντας από την Τζουράφα, στο βόρειο Αιγαίο, και κυρίως στις περιοχών των Δωδεκανήσων από Σάμο μέχρι ανατολικά Καστελόριζου, όπου υπάρχουν πλείστες ελληνικές βραχονησίδες, συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων.
Η ελληνική θέση ότι από Σάμο μέχρι ανατολικά Καστελόριζου, δηλαδή στα Δωδεκάνησα, υπάρχουν ελληνοτουρκικά σύνορα βάση της ιταλοτουρκικής Συμφωνίας του 1932 είναι σωστή, αλλά πολύ ελλιπής. Και τούτο διότι στη Συμφωνία του 1932 τα σύνορα Δωδεκανήσου με την Τουρκία καθορίζονται με 15 συντεταγμένες από νοτίως Σάμου μέχρι Ρόδο και στην περιοχή του Καστελόριζου, ενώ λόγω της ιδιομορφίας των ακτών της περιοχής απαιτούνται 1.530 συντεταγμένες. Επιπλέον η θαλάσσια περιοχή από Ρόδο μέχρι Καστελόριζο είναι διεθνής θάλασσα και δεν έχουν καθοριστεί ποτέ ούτε μπορούν να καθοριστούν ελληνοτουρκικά σύνορα.
Η Τουρκία δεν κάνει βήμα πίσω στην επιθετική και απειλητική πολιτική της σε βάρος των ελληνικών βραχονησίδων του Αιγαίου, διατηρώντας την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας των βραχονησίδων του Αιγαίου.
Η «αναμέτρηση» Ελλάδας – Τουρκίας σε ευρωπαϊκό γήπεδο κρύβει παγίδες
Η Αθήνα δεν θα επιτρέψει τη συμμετοχή της Αγκυρας στο κοινό ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την άμυνα (SAFE) όσο η Τουρκία εφαρμόζει το casus belli σε βάρος της Ελλάδας και αμφισβητεί την κυριαρχία ελληνικών νησιών. Ο αποκλεισμός της Τουρκίας από το πρόγραμμα SAFE κατοχυρώθηκε στο Συμβούλιο Κορυφής της περασμένης Πέμπτης, χωρίς να γίνει η παραμικρή συζήτηση και αναφορά στο θέμα μέσα στο Συμβούλιο και χωρίς να κατονομαστεί ειδικώς η Τουρκία στα Συμπεράσματα.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν επανέφεραν το θέμα του SAFE ειδικά για την Τουρκία στο Συμβούλιο και έτσι στέρησαν από τον κ. Μητσοτάκη την ευκαιρία να επαναλάβει επισήμως την ελληνική θέση για την Τουρκία. Αυτό έγινε διότι το πρόγραμμα SAFE στο σύνολό του έχει συζητηθεί και έχει εγκριθεί ομοφώνως από προηγούμενο Συμβούλιο Κορυφής και δεν υπήρχε τρόπος να ξανανοίξει η κουβέντα, γι’ αυτό δεν υπήρξε συζήτηση στην «προπαρασκευαστική» συνεδρίαση του Συμβουλίου σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων (COREPER). Το πρόγραμμα SAFE έχει περάσει τώρα στο στάδιο υλοποίησής του με τη διαμόρφωση του κανονισμού βάσης, δηλαδή τα προαπαιτούμενα, τις προϋποθέσεις και τα ειδικά στοιχεία που πρέπει να πληρούν όσες τρίτες χώρες προς την Ευρωπαϊκή Ενωση θέλουν και έχουν κάνει αίτηση να λάβουν μέρος στο SAFE, μεταξύ των οποίων και η Τουρκία.
Δι’ αυτού του τρόπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν άφησαν περιθώριο να αμφισβητηθεί στο σύνολό του το πρόγραμμα SAFE και ο εφαρμοστικός κανονισμός του από οποιοδήποτε κράτος-μέλος με απειλή εφαρμογής βέτο, αλλά άφησαν χώρο σε οποιοδήποτε κράτος-μέλος, εν προκειμένω στην Ελλάδα, να θέσει βέτο στη συμμετοχή τρίτης χώρας στο SAFE, εν προκειμένω της Τουρκίας, όσο διάστημα η κυβέρνηση Ερντογάν δεν προχωρήσει στην άρση του casus belli και εξακολουθεί να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε ελληνικά νησιά του Αιγαίου (κυρίως στις βραχονησίδες).
Με άλλα λόγια οι Ευρωπαίοι ηγέτες έβγαλαν την ουρά τους απέξω και δεν τοποθετήθηκαν συνολικώς απέναντι στο casus belli της Τουρκίας εναντίον κράτους-μέλους της Ε.Ε., τη στιγμή που η Αγκυρα έχει κάνει αίτηση να συμμετάσχει στο SAFE. Δηλαδή δεν απέκλεισαν την Αγκυρα οι «27» στο σύνολό τους, αλλά αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην Ελλάδα να βάλει βέτο στη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE όσο η Τουρκία δεν πληροί τις προϋποθέσεις του εφαρμοστού κανονισμού του SAFE και εξακολουθεί να διατηρεί το casus belli και την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας ελληνικών νησιών.
Ετσι, στις δύο προτελευταίες παραγράφους του κειμένου των Συμπερασμάτων για την Αμυνα οι «27» φωτογραφίζουν καθαρά την Τουρκία, χωρίς να την κατονομάζουν:
-29. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι μια ισχυρότερη και πιο ικανή Ευρωπαϊκή Ενωση στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και συμπληρώνει το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας.
-30. Τα ανωτέρω ισχύουν με την επιφύλαξη του ειδικού χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών-μελών και λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών-μελών, σύμφωνα με τις Συνθήκες.
Η διατύπωση αυτή στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Αμυνα, επέτρεψε στον κ. Μητσοτάκη να δηλώσει επισήμως και δημοσίως στις Βρυξέλλες μετά το Συμβούλιο: «Για το ζήτημα του SAFE έχουμε τοποθετηθεί πολλές φορές. Το σχετικό άρθρο του κανονισμού προϋποθέτει τη συμφωνία μιας τρίτης χώρας με την Ευρωπαϊκή Ενωση προκειμένου να μπορέσει η χώρα αυτή να ενταχθεί επί της αρχής στο πρόγραμμα SAFE. Η Ελλάδα έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτή τη στιγμή δεν πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να συμμετέχει η Τουρκία στο SAFE. Δεν χρειάζεται να επαναλάβω την πάγια θέση μας ότι όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα, όσο αμφισβητείται η κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια τέτοια συμμετοχή».
Ετσι, για πρώτη φορά και μέσα στο πεδίο της Ευρωπαϊκής Ενωσης ελληνική κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα να απαιτήσει αλλαγή της απειλητικής επιθετικής πολιτικής της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα προκειμένου η Αγκυρα να υλοποιήσει τη δική της πολιτική περαιτέρω «εισοδισμού» στην Ευρωπαϊκή Ενωση, χωρίς να εξαρτάται από την πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, που αυτήν τη στιγμή δεν πολυενδιαφέρει την Τουρκία.
Στο βάθος του διαδρόμου, η «αναμέτρηση» Ελλάδας – Τουρκίας σε ευρωπαϊκό τερέν για πολλούς Ευρωπαίους φίλα προσκείμενους στην Αγκυρα ενδεχομένως σημαίνει πιθανότητα άμεσης διαπραγμάτευσης Αθήνας – Αγκυρας για τα μείζονα διμερή προβλήματα.
H επιστολή στον ΟΗΕ που αποδυναμώνει τη θέση μας
Ο πρωθυπουργός της χώρας έχει δηλώσει πολλάκις και δεσμεύθηκε εκ νέου στο πρόσφατο Συμβούλιο Κορυφής ότι η Τουρκία δεν θα μπει στο SAFE, αν προηγουμένως δεν άρει το casus belli, την πολιτική των γκρίζων ζωνών και την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Είναι γεγονός ότι είναι ο μοναδικός πρωθυπουργός που απαιτεί μέσω της Ε.Ε. την άρση του casus belli.
Από την άλλη, αποδεικνύεται ότι ο πρωθυπουργός δεν έχει σταθμίσει τις ενέργειες του πρώην ΥΠΕΞ και νυν ΥΕΘΑ, που θα τον δυσκολέψουν στη συνολική επιχειρηματολογία του. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μολονότι οι γκρίζες ζώνες κατά την Τουρκία στο Αιγαίο, δηλαδή οι ελληνικές βραχονησίδες, είναι ελληνικότατες, ο πρώην ΥΠΕΞ με επιστολή του στον ΟΗΕ τις έθεσε υπό αμφισβήτηση, διότι ισχυρίστηκε εγγράφως ότι οι βραχονησίδες του Αιγαίου παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα με βάση της Συνθήκες – καινοφανής ελληνική θέση που είναι ψευδής, διότι σε καμία Συνθήκη δεν αναφέρεται η θέση αυτή του πρώην ΥΠΕΞ. Ωστόσο ο πρώην ΥΠΕΞ και το επιτελείο του δεν φρόντισαν ή αδιαφόρησαν να εντοπίσουν τις διεθνείς Συμφωνίες με τις οποίες αποδεικνύεται η ελληνικότητα των νήσων με τη σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας.
Ο καινοφανής ελληνικός ισχυρισμός ότι οι βραχονησίδες παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα με βάση τις Συνθήκες σε καμιά περίπτωση δεν θα διευκολύνει την επιχειρηματολογία του πρωθυπουργού στην Ε.Ε. εναντίον της Τουρκίας για τη μη συμμετοχή της στο SAFE.
Διαβάστε περισσότερα